İran-ABD Gerilimi: İran Saldırılara Nasıl Yanıt Verecek?
Orta Doğu'da tansiyon yükseliyor! Peki, İran gerçekten ABD'ye saldırabilir mi? Hangi olasılıklar konuşuluyor?
23 Haziran 2025 Pazartesi 15:56
Orta Doğu'da sular durulmuyor. İran'ın son dönemde ABD'ye yönelik artan tehditleri, bölgedeki Amerikan askeri varlığını ve diplomatik misyonlarını yüksek alarm durumuna geçirdi. Tahran yönetiminin, Washington'un “kırmızı çizgileri” aşması durumunda doğrudan ya da vekil güçleri aracılığıyla ABD hedeflerine saldırabileceği uyarısı, küresel ölçekte dikkatleri üzerine çekiyor.
İran'ın Cenevre'deki Birleşmiş Milletler Temsilcisi Ali Bahreyni, uluslararası basına verdiği demeçte, ABD'nin olası bir yanlış adımının ciddi sonuçlar doğurabileceğini vurguladı. Bahreyni, “Washington, bizim sınırlarımızı zorlarsa, buna sessiz kalmayız. Gerekirse doğrudan yanıt veririz,” dedi.
Olası Senaryolar Neler?
Askeri uzmanlar, İran'ın ABD'ye yönelik olası bir saldırısının öncelikle bölgedeki Amerikan askeri üslerini hedef alabileceğini belirtiyor. İran Devrim Muhafızları, yakın zamanda yaptığı açıklamada, ABD'ye ait bir uçağın izlendiğini ve bölgedeki üslerin “güç değil, zayıflık noktası” olduğunu savundu. Bu açıklama, İran'ın askeri hareketliliğini artırma sinyali olarak yorumlandı.
Öte yandan, İran'ın desteklediği gruplar da sahada aktif. Yemen'deki Husiler, Kızıldeniz'de ABD savaş gemilerine yönelik tehditlerini açıkça dile getirdi. Husi sözcüsü Yahya Saree, “Eğer ABD, İsrail'le ortak bir operasyona girişirse, denizdeki hedeflerimiz arasında Amerikan gemileri de olacak,” diyerek rest çekti.
ABD'nin Bölgedeki Askeri Gücü
ABD, Orta Doğu'da on binlerce askeriyle güçlü bir varlık sürdürüyor. Kuveyt, Bahreyn, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki üsler, İran'a coğrafi olarak oldukça yakın. Özellikle Katar'daki Al-Udeid Hava Üssü, 10 bin askeri barındıran stratejik bir merkez. Bahreyn'de konuşlu ABD 5. Filosu ise yaklaşık 8 bin personelle deniz güvenliğini sağlıyor. Irak'taki El-Esad Hava Üssü de geçmişte defalarca hedef olmuş bir nokta.
Geçmişten Gelen Gerginlik
İran-ABD arasındaki gerilim yeni değil. 2020'de İran'ın, General Kasım Süleymani'nin ABD tarafından öldürülmesine misilleme olarak Irak'taki El-Esad Üssü'ne 16 füze fırlatması, iki ülke arasındaki iplerin ne kadar gergin olduğunu göstermişti. Bu saldırıda onlarca kişi yaralanmış, üs ciddi hasar almıştı. Daha yakın bir tarihte, Ocak 2024'te Ürdün'deki Tower 22 karakoluna düzenlenen insansız hava aracı saldırısında 3 ABD askeri hayatını kaybetti. Saldırının sorumlusu olarak İran destekli Irak İslami Direnişi gösterildi.
Vekil Güçlerin Rolü
İran'ın bölgedeki vekil güçleri, Hizbullah ve Hamas gibi gruplar, geçmişte ABD ve İsrail hedeflerine yönelik saldırılar düzenlemişti. Ancak uzmanlar, bu grupların Ekim 2023'ten itibaren İsrail'in yoğun operasyonları nedeniyle ciddi şekilde zayıfladığını belirtiyor. Yine de İran'ın balistik füzeleri ve insansız hava araçları, bölgedeki tehdit kapasitesini koruyor. Buna karşın, Batı yaptırımları nedeniyle İran'ın hava kuvvetlerinin sınırlı olduğu biliniyor.
Diplomatik Hedefler de Risk Altında
ABD'nin bölgedeki askeri üslerinin yanı sıra Irak ve İsrail'deki diplomatik misyonları da tehlike altında. Bazı büyükelçilikler, olası bir saldırı ihtimaline karşı personel tahliyesine başladı. Yetkililer, İran'ın doğrudan veya dolaylı olarak büyükelçiliklere yönelik eylemlere girişebileceği uyarısında bulunuyor.