BIST 100 son günlerde düşüyor ve yatırımcı bunun kalıcı bir düşüş olup olmadığına dair endişe içerisinde. BIST 100'deki düşüş kalıcı mı yoksa geçici mi? Düzeltme mi yaptı? Tüm bu sorulardan ziyade BIST 100 devamlı yükseldi acaba çok mu pahalıydı?
Yatırımcıların sık sık konuştuğu bu konuya bir açıklık getirelim. Öncelikle aşağıdaki grafiğe bakınız,
Yukarıdaki grafikte BİST-100'ün yüzdelik değişimi görülmektedir. Düşüşten önceki grafiğin gördüğü en yüksek noktaya baktığımızda BİST-100 2020 senesinden beri %38,84 değer kazanmıştı. Düşüşten sonra ise bu yükseliş %29,84'e düştü. Peki dolar ne kadar değer kazandı? Ve doların ne kadar değer kazandığı yatırımcıyı neden ilgilendiriyor?
Dolar Ne Kadar Değer Kazandı?
Dolara baktığımızda ise 2020-2021 döneminde %22,08 değer kazanmış. En yüksek ise %43,66 değer kazanmış. Bu Türkiye ekonomisinin en tartışmalı durumlarından biriydi ve hala daha dolarizasyon son bulmuş değil.
Dolardaki değişimle BİST-100'deki değişimin ortalamalarına baktığımızda; BİST-100 %34,34, Dolar ise %32,87 neredeyse kafa kafaya...
Bunun önemi nedir? Dolar ve altın Türkiye'deki en popüler yatırım araçlarıdır. Bunlar yeterli kazancı sağlamazsa vatandaş yeni yatırım araçlarıyla tanışmak zorunda kalır. Nitekim faizlerin düşürüldüğü dönemde dolar ve altına sığınan halk bu yatırım araçları da yüksek vergiye maruz kalınca BİST-100'le tanıştı. Ve sonuç şu şekilde oldu...
BIST 100 Ucuz Mu? Pahalı Mı?
BİST-100 ucuz mu? Pahalı mı? Sorusunun yanıtı görecelidir. Çünkü Almanya'da bir kişi Euro ile alırken Amerika'da bir kişi Dolar ile alırken Türkiye'de bir kişi Türk Lira'sı ile alım yapmaktadır. Peki yabancı gözüyle bakıldığında BİST-100 nasıl gözüküyor?
Bu grafik bu sorunun cevabıdır. Yukarıdaki grafik BİST-100 aşağıdaki grafik ise Dolar'ın 2012'den bu güne olan değişimini göstermektedir. Dolar %276,05 artarken, BİST-100 %184,14 artmıştır. Aradaki farksa %91,91!
Cevap basit en azından yabancı yatırımcı için...
Bu hesaplamada bir problem var. Yabancı yatırımcı açısından açıklayıcı olsa da yerli yatırımcılar için BİST-100 ne durumda?
BIST 100 Yerli Yatırımcı İçin Pahalı mı?
Yerli yatırımcı hisseyi dövizle almıyor sonuçta. Yabancı yatırımcı için geçerli olan %91 yerli yatırımcı için sadece ipucu niteliğindedir. Yerli yatırımcı için borsanın pahalı olup olmadığını anlamak için hayat pahalılığına bakılması gerekiyor...
Bunun içinse TÜFE yani Tüketici Ürün Fiyat Endeksine bakmak doğru olur. Enflasyonun hesaplanmasında rolü olan bu endeks vatandaşın parasının değerini hesaplamak için kullanılıyor.
2012 yılındaki 1000 Türk Lirası, 2020 yılının Aralık ayında hesaplanan TÜFE'ye göre 2499,31 TL değerinde! TÜFE %149,93 artmış. Yani Lira 2012'den bu yana %149,93 değer kaybetmiş...
Kısacası yerli için borsa 2012'den bu yana %34,21 kadar kazançlı.
ParaAjansı(PA) Anıl Adalıer
Hisse Senedi Piyasası Hakkındaki Geçmiş Haberimiz İçin Tıklayınız...
